1)რა არის ცრურწმენა?ყოველგვარი სხვა რწმენა,გარდა რწმენისა წმინდა ჭეშმარიტებაში არის ცრურწმენა.საფუძველს მოკლებული,მიკერძოებული უარყოფითი შეხედულებები და შეფასებები გარკვეული ჯგუფის წინააღმდეგ 2)რა არის სტერეოტიპი?კულტურათა შორის კომუნიკაციის ერთ-ერთი დამაბრკოლებელი ფაქტორი. ***სტერეოტიპი*** სტერეოტიპები არსებობს მიუხედავად იმისა მოგვწონს თუ არა, მე სულაც არ მომწონს როდესაც თვლიან რომ რადგანაც მსუქანი ვარ, ამიტომაც უნდა მიყვარდეს ქეიფი, დალევა და ასე შემდეგ მაგრამ რა ვქნა სტატისტიკურად ჩემნაირი გარეგნობის ტიპების უმრავლესობა ასეთია და მე მხოლოდ გაბრაზება მრჩება. მაგრამ ერთიც არის სტერეოტიპები ცვალებადია, აი როგორ და რატომ იცვლება ამას ყველაზე ნაკლებად ექცევა ყურადღება, როგორც წესი რჩება ხოლმე მხოლოდ გაბრაზება,ან ნაგვიანები რეაქცია.
სტერეოტიპების ჩამოყალიბება ძირითადად დაკავშირებულია ეკონომიკურ ფაქტორებთან, მაგრამ ეს არ ნიშნავს რომ სხვა გარემოებები არ ახდენენ გავლენას უბრალოდ მთავარი ფაქტორი მაინც ეკონომიკურია, მაგ საბჭოთა კავშირში არსებული სტერეოტიპი ქართველებზე დაკავშირებული იყო, იმ სოციალ-ეკონომიკურ მდგომარეობასთან რომელიც ეკავა ქართველებს საბჭოთა კავშირში, მდიდარი აგრარული ქვეყანა რომლის მაცხოვრებლებს სხვა ანალოგიურ კლასებთან შედარებით საბჭოთა კავშირში გაცილებით მეტი შემოსავალი ჰქონდა აგროწარმოებული პროდუქციის რეალიზაციიდან მიღებული, რადგანაც საბჭოთა კავშირში "კარგ ტონად" არ ითვლებოდა დაგროვება(ხშირად ისჯებოდა კიდეც) საშუალო სტატისტიკური ქართველს სხვა არაფერი რჩებოდა გარდა იმისა რომ მოპოვებული ფული დაეხარჯათ სხვადასხვა გასართობებზე, ამიტომაც საბჭოეთში ქართველები ასოცირებულები იყვნენ მიმინოს ტიპაჟთან და რა დასამალია და სრულიად არ სწყინდათ ჩვენი მამების თაობას ეს რეალობა.
საგულისხმოა მიმინოს მაგალითიც, სტერეოტიპები ყველაზე იდეალური საშუალება კარგი კინოპროდუქტის შესაქმნელად, რაც უფრო მეტად არის მთავარი გმირები მიახლოებული ამა თუ იმ კლასის წარმომადგენლის სტერეოტიპზე მით უფრო საინტერესოა და სასაცილოა ფილმი თუ განსაკუთრებით სერიალები. ავიღოთ ყველაზე წარმატებული ამერიკული სიტკომები, ყველაზე კარგ სერიალებში არსებული გმირები მიუხედავად სხვა რეალობისა ჩვენთვისაც ახლობელია და ასე თუ ისე ვხდებით მათ პრობლემებს, მართალია არსებობს გამონაკლისიც, ეს თანამედროვე ქართული კინო და სერიალების წარმოებაა, სერიოზული სამეცნიერო კვლევა დაგჭირდებათ ისეთივე გმირები მოძებნოთ რეალობაში როგორიც ფილმებში და განსაკუთრებით სერიალებშია, რატომღაც ჩვენთან კინომწარმოებლებს მიაჩნიათ რაც უფრო არანატურალური და მოგონილი გმირები იქნება მით უფრო კარგია ეს მაყურებლებისთვი, აღარაფერს ვამბობ კინოთი სერიოზულად დაინტერესებულ ხალხზე.
სტერეოტიპები ცვალებადი კატეგორიაა, მაგ სოციოლოგიის კლასიკოსი მაქს ვებერი თავის მთავარ ნაშრომში პროტესტანტურ ეთიკას როგორც კაპიტალიზმის წამმართველ ეთიკას უპირისპირებს კონფუციანისტურს, როგორც ნიმუშს ჩამორჩენილობის და სტაგნაციის, მართლაც იმდროინდელი ჩინეთი, იაპონია და აღარაფერს ვამბობ სხვა პატარა ქვეყნებზე ეკონომიკური ჩამორჩენილობის მაგალითს წარმოადგენდა, აი საუკუნეზე მეტი ხნის შემდეგ კონფუციანისტური ეთიკა გადაიქცა შრომისმოყვარეობის და წარმატებულის ნიმუშად, მაგ ფილმში "up in the air" ჯორჯ კლუნის გმირი თავის სტაჟიორს ურჩევს რომ თვითმფრინავში გაფრენის წინ ყოველთვის აზიელების უკან დადგეს რადგანაც მათ იციან რომ ყოველი წუთი ფასეულია, ესეც ახალი თანამედროვე სტერეოტიპი. ***ცრურწმენა *** ჩვენი ცხოვრების უმნიშვნელოვანეს ნაწილს გააზრებულად თუ გაუაზრებლად ვატარებთ ცრურწმენებით, და თითქოს ამაზე ნაფიქრიც არ გვაქვს, არსებობს ე.წ. “საზოგადოებაში დამკვიდრებული” და პირადად “დაცდილი” რისიმე რწმენა
ყველაზე ხშირად ვიყენებთ ამ ფრაზას: “რაც გიწერია, არ აგცდება”, თითქოს ყველაფერი წინასწარ გაქვს განსაზღვრული “ბედისწერით”. წმინდა იოანე ოქროპირი ამბობს: “თუკი აუცილებელია მოხდეს ბედისაგან განსაზღვრული მაშინაც, როდესაც ბეჯითად ვმუშაობთ და მაშინაც, როდესაც გვძინავს, _ ნუ შეაბამს უღელში ხარებს მიწათმოქმედი, ნუ გამოიტანს სახნისს, ნუ გაჭრის კვალს, ნუ დასთესს, ნუ ელის წლის ხელსაყრელ დროს, ნუ იტანს სიცივეს, ხანგრძლივ წვიმებს, უბედურებებს და შრომას მთელი წლის მანძილზე, ნუ ლესავს ნამგალს და ნუ მკის დათესილ პურს, ნუ ლეწს თავთავს, ნუ რგავს და ნუ ელის მცენარეებს, – მოიცილოს მიწათმოქმედის ყველა ზრუნვა, დაჯდეს სახლში და იძინოს: თუკი ყველაფერი ბედისგან უეჭველი აქვს დანიშნული, სიკეთე თავისით მიუვა სახლში… რატომ არ გადაწყვეტთ ასე მოქცევას, თუკი მართლაც გჯერათ ბედისწერისა?.. როდემდე ვიქნებით გონებით ბავშვები? როდემდე არ შევწყვეტთ უქმ ლაპარაკს? თუკი ცუდს და კარგს ბედისწერა აყალიბებს, რატომ არიგებ და აძლევ რჩევებს ბავშვს? თუკი ბედისწერა აქცევს კაცს ღარიბად და მდიდრად, ნუ გზავნი შვილს სასწავლებლად, ნუ აძლევ ფულს, ნუ ცდილობ გამდიდრდე და საქმე ბედს მიანდე. მაგრამ ამას ვერ ბედავ. ხედავ, არ უჯერებ მას პატარა საქმეში, დიდში კი ეყრდნობი. . . ბედისწერა რომ არსებობდეს არავინ იქნება კარგი და ცუდი. აბა, რისთვის ვაქებთ ვინმეს სიკეთისთვის? რისთვის ვაამებთ? ეს ხომ მისი სათნოება არაა, არამედ ბედისწერის. რისთვის ვკიცხავთ? რისთვის ვწყევლით? ცოდვა ხომ მისგან არ მოდის, არამედ ბედისაგან, რომელმაც უბიძგა მას. ადამიანი, რომელიც საკუთარი სურვილით არ აკეთებს რამეს, არამედ ბედისგანაა იძულებული, არც კარგია და არც ცუდი. ხედავ, რა უაზრობამდე მიგვიყვანა ბედისწერაზე ლაპარაკმა? არავინაა ღვთისმოსავი, არავინ – გარყვნილი, არავინ – ანგარებისმოყვარე, არავინ – სამართლიანი. მე, არ მჯერავს ცრურწმენების,ხშირად ყოფილა შემთხვევა უთქვამთ 13 ცუდი რიცხვია ცუდის მომტანია თუ არა 13 რიცხვი ჩემთვის იღბლიანი რიცხვია და ყოველთვის კარგი მოაქვს ასევე ბებიამ მასწავლა ხელში საპონი არ უნდა მიცე ადამიანს ცუდია. მე კი არ მჯერავს.ბევრია ასეთი შემთხვევა თუნდაც მოვყვები 2-3 დღის წინ მომხდარ ამბავს: axla ragacas gtxov da exla ar
momwero roca mogwer mashin tu
gmerti giyvars es werili gaugzavne
imdens ramdeni wlisac xar da am
games saswauli moxdeba gadaoba
ar gegonos simartlea gasagzavnad 2
saati gaq tu ar gagzavni am werils
10 ubedureba moxdeba shens
siyvarulshi werili ukan ar
damibruno ravna mec gamomigzavne. ასეთი ესემესი მომივიდა,მე მაშინვე მივწერე რომ არ მჯერავს ამის ღმერთი ადამიანს ეხმარება განსაცდელს აცილებს და თუ არ გავაგზავნი ცუდი რამე მოხდებააა.ეს სიცრუეა ჩემი აზრით ღმერთი ამას არ დაუშვებს.და რაც გინდა მოხდეს არანაირ ცრუ რწმენას არ დავიჯერებ.ამბობენ შავი კატა თუ გადაგირბენს ცუდად წაგივა დღე და ცუდ ამბებს გაიგებო რამდენჯერ გადაურბენია მაგრამ არც არაფერი მომხდარა .მე მინდა მივმართო ჩემს მკითხველს არანაირი ცრურწმენა არ დაიჯერონ.აქვე მინდა ჩვენი პატრიარქის სიტყვები გავიხსენო "ნუ დაეცემი სულს ნუ იტანჯავ, ტანჯვა ყოველთვის ფიქრით იწყება, იფიქრე კარგი და დაინახავ რომ ყველაფერი კარგად იქნება".თუ კარგს იფიქრებ ყველაფერი კარგად იქნება.არანაირი ცრურწმენა არ ახდება.
სტერეოტიპების ჩამოყალიბება ძირითადად დაკავშირებულია ეკონომიკურ ფაქტორებთან, მაგრამ ეს არ ნიშნავს რომ სხვა გარემოებები არ ახდენენ გავლენას უბრალოდ მთავარი ფაქტორი მაინც ეკონომიკურია, მაგ საბჭოთა კავშირში არსებული სტერეოტიპი ქართველებზე დაკავშირებული იყო, იმ სოციალ-ეკონომიკურ მდგომარეობასთან რომელიც ეკავა ქართველებს საბჭოთა კავშირში, მდიდარი აგრარული ქვეყანა რომლის მაცხოვრებლებს სხვა ანალოგიურ კლასებთან შედარებით საბჭოთა კავშირში გაცილებით მეტი შემოსავალი ჰქონდა აგროწარმოებული პროდუქციის რეალიზაციიდან მიღებული, რადგანაც საბჭოთა კავშირში "კარგ ტონად" არ ითვლებოდა დაგროვება(ხშირად ისჯებოდა კიდეც) საშუალო სტატისტიკური ქართველს სხვა არაფერი რჩებოდა გარდა იმისა რომ მოპოვებული ფული დაეხარჯათ სხვადასხვა გასართობებზე, ამიტომაც საბჭოეთში ქართველები ასოცირებულები იყვნენ მიმინოს ტიპაჟთან და რა დასამალია და სრულიად არ სწყინდათ ჩვენი მამების თაობას ეს რეალობა.
საგულისხმოა მიმინოს მაგალითიც, სტერეოტიპები ყველაზე იდეალური საშუალება კარგი კინოპროდუქტის შესაქმნელად, რაც უფრო მეტად არის მთავარი გმირები მიახლოებული ამა თუ იმ კლასის წარმომადგენლის სტერეოტიპზე მით უფრო საინტერესოა და სასაცილოა ფილმი თუ განსაკუთრებით სერიალები. ავიღოთ ყველაზე წარმატებული ამერიკული სიტკომები, ყველაზე კარგ სერიალებში არსებული გმირები მიუხედავად სხვა რეალობისა ჩვენთვისაც ახლობელია და ასე თუ ისე ვხდებით მათ პრობლემებს, მართალია არსებობს გამონაკლისიც, ეს თანამედროვე ქართული კინო და სერიალების წარმოებაა, სერიოზული სამეცნიერო კვლევა დაგჭირდებათ ისეთივე გმირები მოძებნოთ რეალობაში როგორიც ფილმებში და განსაკუთრებით სერიალებშია, რატომღაც ჩვენთან კინომწარმოებლებს მიაჩნიათ რაც უფრო არანატურალური და მოგონილი გმირები იქნება მით უფრო კარგია ეს მაყურებლებისთვი, აღარაფერს ვამბობ კინოთი სერიოზულად დაინტერესებულ ხალხზე.
სტერეოტიპები ცვალებადი კატეგორიაა, მაგ სოციოლოგიის კლასიკოსი მაქს ვებერი თავის მთავარ ნაშრომში პროტესტანტურ ეთიკას როგორც კაპიტალიზმის წამმართველ ეთიკას უპირისპირებს კონფუციანისტურს, როგორც ნიმუშს ჩამორჩენილობის და სტაგნაციის, მართლაც იმდროინდელი ჩინეთი, იაპონია და აღარაფერს ვამბობ სხვა პატარა ქვეყნებზე ეკონომიკური ჩამორჩენილობის მაგალითს წარმოადგენდა, აი საუკუნეზე მეტი ხნის შემდეგ კონფუციანისტური ეთიკა გადაიქცა შრომისმოყვარეობის და წარმატებულის ნიმუშად, მაგ ფილმში "up in the air" ჯორჯ კლუნის გმირი თავის სტაჟიორს ურჩევს რომ თვითმფრინავში გაფრენის წინ ყოველთვის აზიელების უკან დადგეს რადგანაც მათ იციან რომ ყოველი წუთი ფასეულია, ესეც ახალი თანამედროვე სტერეოტიპი. ***ცრურწმენა *** ჩვენი ცხოვრების უმნიშვნელოვანეს ნაწილს გააზრებულად თუ გაუაზრებლად ვატარებთ ცრურწმენებით, და თითქოს ამაზე ნაფიქრიც არ გვაქვს, არსებობს ე.წ. “საზოგადოებაში დამკვიდრებული” და პირადად “დაცდილი” რისიმე რწმენა
ყველაზე ხშირად ვიყენებთ ამ ფრაზას: “რაც გიწერია, არ აგცდება”, თითქოს ყველაფერი წინასწარ გაქვს განსაზღვრული “ბედისწერით”. წმინდა იოანე ოქროპირი ამბობს: “თუკი აუცილებელია მოხდეს ბედისაგან განსაზღვრული მაშინაც, როდესაც ბეჯითად ვმუშაობთ და მაშინაც, როდესაც გვძინავს, _ ნუ შეაბამს უღელში ხარებს მიწათმოქმედი, ნუ გამოიტანს სახნისს, ნუ გაჭრის კვალს, ნუ დასთესს, ნუ ელის წლის ხელსაყრელ დროს, ნუ იტანს სიცივეს, ხანგრძლივ წვიმებს, უბედურებებს და შრომას მთელი წლის მანძილზე, ნუ ლესავს ნამგალს და ნუ მკის დათესილ პურს, ნუ ლეწს თავთავს, ნუ რგავს და ნუ ელის მცენარეებს, – მოიცილოს მიწათმოქმედის ყველა ზრუნვა, დაჯდეს სახლში და იძინოს: თუკი ყველაფერი ბედისგან უეჭველი აქვს დანიშნული, სიკეთე თავისით მიუვა სახლში… რატომ არ გადაწყვეტთ ასე მოქცევას, თუკი მართლაც გჯერათ ბედისწერისა?.. როდემდე ვიქნებით გონებით ბავშვები? როდემდე არ შევწყვეტთ უქმ ლაპარაკს? თუკი ცუდს და კარგს ბედისწერა აყალიბებს, რატომ არიგებ და აძლევ რჩევებს ბავშვს? თუკი ბედისწერა აქცევს კაცს ღარიბად და მდიდრად, ნუ გზავნი შვილს სასწავლებლად, ნუ აძლევ ფულს, ნუ ცდილობ გამდიდრდე და საქმე ბედს მიანდე. მაგრამ ამას ვერ ბედავ. ხედავ, არ უჯერებ მას პატარა საქმეში, დიდში კი ეყრდნობი. . . ბედისწერა რომ არსებობდეს არავინ იქნება კარგი და ცუდი. აბა, რისთვის ვაქებთ ვინმეს სიკეთისთვის? რისთვის ვაამებთ? ეს ხომ მისი სათნოება არაა, არამედ ბედისწერის. რისთვის ვკიცხავთ? რისთვის ვწყევლით? ცოდვა ხომ მისგან არ მოდის, არამედ ბედისაგან, რომელმაც უბიძგა მას. ადამიანი, რომელიც საკუთარი სურვილით არ აკეთებს რამეს, არამედ ბედისგანაა იძულებული, არც კარგია და არც ცუდი. ხედავ, რა უაზრობამდე მიგვიყვანა ბედისწერაზე ლაპარაკმა? არავინაა ღვთისმოსავი, არავინ – გარყვნილი, არავინ – ანგარებისმოყვარე, არავინ – სამართლიანი. მე, არ მჯერავს ცრურწმენების,ხშირად ყოფილა შემთხვევა უთქვამთ 13 ცუდი რიცხვია ცუდის მომტანია თუ არა 13 რიცხვი ჩემთვის იღბლიანი რიცხვია და ყოველთვის კარგი მოაქვს ასევე ბებიამ მასწავლა ხელში საპონი არ უნდა მიცე ადამიანს ცუდია. მე კი არ მჯერავს.ბევრია ასეთი შემთხვევა თუნდაც მოვყვები 2-3 დღის წინ მომხდარ ამბავს: axla ragacas gtxov da exla ar
momwero roca mogwer mashin tu
gmerti giyvars es werili gaugzavne
imdens ramdeni wlisac xar da am
games saswauli moxdeba gadaoba
ar gegonos simartlea gasagzavnad 2
saati gaq tu ar gagzavni am werils
10 ubedureba moxdeba shens
siyvarulshi werili ukan ar
damibruno ravna mec gamomigzavne. ასეთი ესემესი მომივიდა,მე მაშინვე მივწერე რომ არ მჯერავს ამის ღმერთი ადამიანს ეხმარება განსაცდელს აცილებს და თუ არ გავაგზავნი ცუდი რამე მოხდებააა.ეს სიცრუეა ჩემი აზრით ღმერთი ამას არ დაუშვებს.და რაც გინდა მოხდეს არანაირ ცრუ რწმენას არ დავიჯერებ.ამბობენ შავი კატა თუ გადაგირბენს ცუდად წაგივა დღე და ცუდ ამბებს გაიგებო რამდენჯერ გადაურბენია მაგრამ არც არაფერი მომხდარა .მე მინდა მივმართო ჩემს მკითხველს არანაირი ცრურწმენა არ დაიჯერონ.აქვე მინდა ჩვენი პატრიარქის სიტყვები გავიხსენო "ნუ დაეცემი სულს ნუ იტანჯავ, ტანჯვა ყოველთვის ფიქრით იწყება, იფიქრე კარგი და დაინახავ რომ ყველაფერი კარგად იქნება".თუ კარგს იფიქრებ ყველაფერი კარგად იქნება.არანაირი ცრურწმენა არ ახდება.
marikooooo momwons sheni posti mec mweren xolme maset ragacebs da arc me mjera da ukan ro ar vugzavni urwmunos medzaxian ;d
ОтветитьУдалитьmagashi getanxmebi egrea
ОтветитьУдалитьЭтот комментарий был удален автором.
ОтветитьУдалитьმარიკა, კარგი პოსტია, ყოჩაღ გიმუშავია... ერთ რაღაცას გავამახვილე ყურადღება, პოსტში ასეთი წინადადება გიწერია ''მე კი არ მჯერავს''> ზმნა მჯერავს გრამატიკულად არასწორია თუ არ ვცდები, შენ როგორ ფიქრობ, სწორია?
ОтветитьУдалить